هنگامی که در 1313 دانشگاه تهران تأسیس شد آنچه دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی نام گرفت در واقع نهادی بود شکل گرفته از ادغام سه مدرسه سیاسی، مدرسه حقوق و مدرسه عالی تجارت . مدرسه سیاسی یا مدرسه علوم سیاسی در نیمه شعبان 1317 هجری قمری برابر با 28 آذر ماه 1278 هجری شمسی در چارچوب وزارت امور خارجه تأسیس شد.  مدرسه حقوق در 1298 هجری شمسی در چارچوب وزارت عدلیه بنیاد نهاده شد. مدرسه عالی تجارت را نیز در 1304 داور وزیر وقت فوائد عامه بوجود آورد. دو مدرسه نخست در اسفند ماه 1305 به پیشنهاد وزارت معارف و تصویب هیأت وزیران وزارتخانه‌های متبوع خود جدا و ضمیمه وزارت معارف شدند. در سال بعد از ادغام این دو، مدرسه حقوق و علوم سیاسی پا به عرصه وجود گذاشت. مدرسه تجارت نیز در 1306 از وزارت فواعد عامه جدا شد و زیر نظر وزارت معارف قرار گرفت و در 1309 در مدرسه حقوق و علوم سیاسی ادغام شد. نهاد جدید نیز چهار سال بعد با نام دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی در چارچوب دانشگاه تهران قرار گرفت. این دانشکده در طی هفتاد سال گذشته تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است. از جمله با بوجود آمدن دانشکده اقتصاد که حاصل جدا شدن مؤسسه تحقیقات اقتصادی و منفک شدن رشته اقتصاد از دانشکده بود نام دانشکده نیز بصورت امروزین آن یعنی دانشکده حقوق و علوم سیاسی در آمد.

در طول سالیان گذشته دانشکده حقوق و علوم سیاسی، و مدارس سه‌گانه سلف آن،  همواره در جهت پرورش نیروی انسانی متخصص مورد نیاز جامعه فعالیت داشته است. بخش عمده این فعالیت را کسانی به انجام رسانده‌اند که به تدریس در این نهادها اشتغال داشته‌اند. به طور کلی تاریخ این دانشکده به سه دوره تقسیم می شود:

 

قسمت اول:

از مدرسه سیاسی تا دانشکده حقوق و علوم سیاسی(1278- 1313)

1. مدرسه سیاسی (1278 – 1306)

2. مدرسه حقوق (1298 – 1306)

3. مدرسه تجارت (1304 – 1309)

4. مدرسه حقوق و سیاسی (1306 – 1313)

 

قسمت دوم:

دانشکده حقوق وعلوم سیاسی واقتصادی (1313 تادهه 1340)

 

قسمت سوم:

دانشکده حقوق و علوم سیاسی (ازدهه 1340 تاکنون)